- sciu ŝlosilon por venki en GO-ludo -
Aŭtoro originala japane:
s-ro SAKATA Eio, dek-DANN-titolulo kiam verkis, honor-HON'INBOU-titolulo
Eldonita originale japane de:
KIEN-TOŜO, Tokio, Japanujo, 1961.
Ĉapitro 3
Teorio kaj Realo de 'Vivo aŭ Morto'
---"Kiel viviĝi. Aŭ kiel mortigi." ---
Studado en 'Vivo aŭ Morto' devu unue esplori variojn de elektitaj formoj kiuj aperas en realaj ludoj, due kompreni ilin perfekte, kaj trie memori ilin. Do en la antaŭa ĉapitro, la aŭtoro elektis fundamentajn formojn "angulaj 6, 7, kaj 8", kaj esploris ilin komplete. Dum la kompleta esplorado, aperiĝis ne nur nuraj esencaj metoj de ĝustaj procedoj, sed ankaŭ malbonaj metoj, el kiuj rezultas videblaj malsukcesoj. Do, antaŭ ol akiri konkludojn, ni elspezas ne malmultajn pensojn kaj verkojn. Ĉar la formoj estas fundamentaj, ni ne domaĝis penon kaj elektis ortodoksan metodon. Ĉe grava fazo en realaj ludoj, oni devas tralegi la fazon kun tia prudento.
En ĉi tia ĉapitro, ni progresante studu problemojn pri vivo-morto, kun fundamentaj taktikoj koncernaj. Ekzistas diversaj ŝtonformoj koncernajn al vivo aŭ morto, kaj teknikoj kiuj vivigas aŭ mortigas la ŝtonformojn. Oni unue komprenu kaj memoru fundamentajn taktikojn por simplaj formoj, due progresu al pli komplikaj prblemoj.
* * * *
"Du vojo al vivo"
Por vivigi sian ŝtonaron, alivorte por havi du okulojn, oni havas du rimedojn. Unu estas ŝtonmeti en sia teritorio, rekte farante okulojn.
La alie estas larĝigi la teritorion de la ŝtonaro ĉe la limo, gajnante teritoriojn kaj malrekte kontribuante por havi du okulojn.
Diagramo 1,
Por ekzemplo, en la unu vario el "alt-stela" batalmodeloj, Diagramo 1, ĉi tiam Nigro havas metorajton, li devas vivigi la ŝtonaron metitan ĝis N-21.
Diagramo 2.
Se Nigro haltigas blankon ĉe supra rando al N-1, Blanko internen-metas B-2 kaj Nigro ne povas fari du okulojn. ( Kontraŭ N-a, blanko respondas per B-b, aŭ kontraŭ N-b per B-a.) Kaj en kaptkonkuro, blanka met-nombro por kapti la nigron estas nur 4 ek de B-a. Tial Nigro malvenkos en la kaptkonkuro.
Do, Nigro devas sin-vivigi unue;
Diagramo 3.
Per ĉi tiu N-1 Nigro faras okulojn rekte. La punkto estas sama kaj vitala kiel B-2 en la lasta diagramo, laŭ la proverbo, "Vitala punkto estas komuna por vi kaj kontraŭulo." Ĉi tian metodon, per kia meto oni faras okulon ŝtonmetante en sia teritorio, ni nomu kiel "vivo per okulo". Sed ĉi tiu estas ne nura metodo.
Diagramo 4.
La suben-iro B-1 estas alia bona meto. Sekve, se Blnako interne-metas al B-a, Nigro respondas per B-b kaj perfekte vivas. Krome havas celon, ke Nigro eliros al N-c. Ĉi tian metodon, per kia meto oni plilarĝigas lian teritorion, kaj taksas fari du okulojn en la larĝeco, ni nomu kiel "vivo per teritorio". La formo en lasta diagramo kaj tio en ĉi tia havas siajn avantaĝojn kaj malavantaĝojn. Oni elektas ĉi tian kiel batalmodelo, taksante ĉi tion pli bona.
- Vivo per okuloj -
Se oni interkomparas "vivon per okuloj" kaj "vivon per teritorio", li ne povas determini, ke unu el ili estas pli grava ol alia. Tamen, kiam oni pensas lokan vivon-aŭ-morton, pliofte taŭgas "vivo per okuloj", kaj malofte ambaŭ metodo taŭgas por vivi, kiel montrita en antaŭaj diagramoj.
Diagramo 5.
Se Blanko havas metrajton kaj celas vivigi la ŝtonaron, li devus pripensi tri metojn B-a, B-b, kaj B-c.
Diagramo 6.
B-1, la meto por larĝigi limon, celante "vivon per teritorio", malsukcesas kiam Nigro internenmetas N-2 ŝtonon sur 2-1 punkton. Sekve, se Blanko metas B-a, Nigro metas N-b. aŭ se Blanko metas B-b, Nigro metas N-a. En ambaŭa okazo, blanko havas nur unu okulon. N-2 sidas sur vivpunkto de la blanko.
Diagramo 7.
Ankaŭ la B-1 ĉi tia estas por sidigi limon, celante "vivon per teritorio". En ĉi tia kauzo, internen-meto N-2 sidas sur vivpunkto de la blanko. Se Blanko metas B-a, Nigro N-b, aŭ se Blanko metas B-b, Nigro N-a. Neniel Blanko povas havi du okulojn, do la blanko mortas.
La alia vojo estas jene;
Digramo 8.
Singardu metante B-1 en sia teritorio, kaj la blanko vivas. Se Nigro sekve metas N-a, Blanko respondas per B-b. Unuavide, la B-1 ŝajnus kurioza, tamen se anticipe ekzistas interŝanĝo de metoj N-a kaj B-b;
Diagramo 9.
Ne malfacile estas trovi meton B-1 per kiu Blanko faras du okulojn. Oni povas diri ke, la meto B-1 en diagramo 8 estus preterlasita punkto en homa senso. Aliflanke, ĉi tiu meto estas tipa el metoj por "vivo per okuloj". Kaj per la proverbo "vitala estas 2-1 punkto en angulo", oni instruas nin sur laŭsperta kono ke, por "vivo per okuloj" tipaj estas la 2-1 punktoj kiuj faras unu okulon je nur du metoj.
Krome la aŭtoro montras alian aplikon de la proverbo; en diagramo 6, kiam Blanko celas "vivon per teritorio" per B-1, bonega estas internen-meto N-2 sur vitala punkto de la blanko. Vi kaj pensu la reverson, kaj rememorigu alian proverbon "komuna estas vitala punkto por vi kaj por kontraŭulo", kaj povus trovi la mirindan meton B-1 en diagramo 8.
- Vivo per teritorio-
Se omi pripensas pri 'vivo aŭ morto', precipe kiam solvas Go-problemojn pri 'Vivo aŭ Morto' por viviĝi aŭ mortigi, en preskaŭ ĉiu kazo aperas 'vivo per okuloj', kiel la aŭtoro jam skribis en antaŭa paragrafo. La kialo estas, ke problemoj pri 'vivo per okuloj' estas pli interesa en esencaj procedoj ol tiuj pri 'vivo per okuloj'. Kaj la mirindaj aŭ akraj metoj pli forte interesas la solvantojn. Tamen, en reala ludo, ne nur mirindaj aŭ akraj metoj rezultigas venkon. Sed, daŭre kompilita peno, kiel konsekvaj metoj ordinaraj sed ĝustaj, precizaj kalkuladoj de gajno-malgajno, ktp., ĉefe subtenas la forto por venko. En ĉi tia vidpunkto, la tekniko de 'vivo per teritorio' estas necesa, kiam oni pensas ne nur 'vivon aŭ moriton' sed ankaŭ gajno-malgajno. Minimume, 'vivo per teritorio' kun ŝtonmeto ekstera estas pli gajnema ol 'vivo per okulojn' kun ŝtonmeto interna. Tio estas tiel klara, ke oni ne necesas vidi la ekzemplon de diagramo 1 kaj la sekvoj.
Diagramo 10.
La formo, kie blanko suben-iris kiel B-1, nomiĝas 'kombila formo' aŭ simple 'kombila 6'. Ĉi tio estas tipa el formoj de 'vivo per teritorio'. Kial oni nomas ĉi tion 'kombila formo'? Jene;
Diagramo 11.
Kiam oni pensas la procedo ek de N-1 ĝis B-4, la formo fariĝas kombila.
Se, anstataŭ N-1, Nigro internen metus N-4, al centro-unupunkta de triopo, Blanko respondus per B-2 kaj Nigro malsukcesus.
Aŭ se Nigro tuŝmetus N-2, Blanko respondus per B-4 kaj viviĝus.
Rememoru proverbon "esenca meto troviĝas sur la simetria akso".
Krome, la aŭtoro montras ke, tiu formo neniel viviĝas alie ol en 'kombila', jene;
Diagramo 12.
Malgraŭ blanka celo 'vivo per okulo', per B-1, Nigro respondas per HANE (oblikven-suriro), rezultas KOO (alternekapto). Aŭ se Blanko oblikve-sinligus per B-3 anstataŭ B-1, Nigro internenmetus N-1, kaj mortigus la blankon.
Por pruvi tion, ke grava estas 'vivo per teritorio', legantoj rememoru, ke la enhavoj 'angula 6', 'angula 7', kaj 'angula 8', kiujn vi studis en chapitro 2, estas tute pripenso pri la koncerno inter grandeco de teritorio kaj formo por viviĝi.