Facila 'Vivo aŭ Morto'
- sciu ŝlosilon por venki en GO-ludo -

Aŭtoro originala japane:
s-ro SAKATA Eio, dek-DANN-titolulo kiam verkis, honor-HON'INBOU-titolulo
Eldonita originale japane de:
KIEN-TOŜO, Tokio, Japanujo, 1961.

Ĉapitro 3
(daŭrigo 1)
'Vivo per okulo' kaj 'vivo per teritorio'
Ekzercoj

Diagramo 13.
Legantoj, pensu problemojn nunan kaj daŭrigajn, de ambaŭ flankoj de 'vivo per okulo' kaj 'vivo per teritorio'. Kaj penu apliki goajn proverbojn.
Diagramo 14.
La korekta solvo estas 'vivo per okulo', B-1. La proverbo, "Esenca meto sidas sur simetrika akso." aplikiĝas ĝuste.
Diagramo 15.
Oni malsukcesas kun strategio 'vivo per teritorio', ĉi tiu B-1. El la procedo ĝis B-4 rezultas 'kurba 4 ĉe angulo', unu el morta formo en japana regulo.
Diagramo 16.
Ol la lasta formo, ĉi tiu formo estas unupunkte longa maldekstre, kaj unupunkte mallonga dekstre.
Kiel Blanko viviĝas korekte, se Blanko havas meton?
Krome, pensu kiel Nigro mortigas la blankon, se Nigro havas meton.
Diagramo 17.
B-1 sidas sur vitala punkto 2-1. Certe la blanko viviĝas, tamen ne korekte. Blanko devas viviĝi pli gajneme.
Aliflanke, Blanko povas mortigi la blankon per ciu metoj el N-1, N-a, aŭ N-b.
{ Noto de tradukanto: Mortigo per N-1 baziĝas sur japana regulo "kurba 4 en angulo kalkuliĝas kiel morta". Se en ĉina regulo, la sieĝanto devas elekti unu solvon el du vojoj, kunvivo aŭ altrene-kaptado. Do la tradukanto sugestas al vi elekti mortigon per oblikven-sur-iro, N-a aŭ N-b. }
Diagramo 18.
Korekta estas 'vivo per teritorio' suben-irante al B-1. Se Blanko elektus la alian, suben-iron al B-a, rezultus ebleco de alterne-kaptado en la procedo N-1, B-b, N-c, kaj B-d. Tial, kontarŭ Nigra oblikven-sur-iro N-1, Blanko devus humiliĝi farante okulon per B-d.
Diagramo 19.
Supozu, ke ĉi tiam Blanko oblikven-sur-iras, kaj Nigro haltigas. Ni jam studis, ke Blanko mortiĝas se sin-ligas ĉe B-a. Ĉi tiu problemo estas, kiel viviĝi blanko, havante metrajton.
Diagramo 20.
Oblikven-sin-ligi keil B-1. Per tiu ĉi meto Blanko intencas 'vivon per okulo'. Kontraŭ Nigra oblikven-sur-iro N-1, Blanko devas respondi per B-3, farante alterne-kapton. Finfine, tiu ĉi procedo estas prava. Nun ni studu aliajn.
Diagramo 21.
Se blanko aliflanken oblikven-sin-ligas kiel B-1, Nigro facile mortigas la blankon per N-2, 'guvato' (NOZOKI japane). Preskaŭ ĉiuj okazoj, ĉi tiu flanka oblikven-sin-ligo malsukcesas.
Diagramo 22.
Ĉu suben-iri al B-1 sukcesas? Per tiu ĉi meto Blanko intencas 'vivon per teritorio'. Se Nigro oblikven-sur-iras, Blanko oblikven-sin-ligas sur la vitala punkto 2-1, kiel B-3, kaj la blanko senkondice viviĝas, havante alternativvajn punktojn a kaj b por fari okulon. Tamen, en ĉi tiu procedo, N-2 estas malbona.
Diagramo 23.
Internemetante kiel N-2,4,kaj 6, Nigro moritigas la blankon en la formo 'kurva kvar ĉe angulo' .* Do en tiu ĉi okazo, la suben iro B-1,'vivo per teritorio' ne taŭgas.
[* noto de tradukanto: laŭ japana regulo. vidu Diagramo 8 kaj la sekvo en Ĉapitro 2-daŭrigo 1.]
Diagramo 24.
Plue montriĝas unu ekzemplo de Nigra malsukceso.
Kontraŭ B-3, Nigro oblikven-sur-iras kiel N-4, prenante alian direkton malbone. Blanko sin^-enĵetis kiel B-5, kaj vivĝas senkondice.
Se Nigro kaptas B-5 per N-a, Blanko dispremas per B-b.
Diagramo 25.
Ĉi tio estas pli komplikita, kiel aperanta en reala ludo, ol lasta problemo.
Se Blanko havas metorajton, kaj sin-vivigos, kvar metoj a,b,c, kaj d devus esti pensindaj...
Diagramo 26.
Se Blanko ordinare sin-ligas solide, Nigro mallarĝigas la blankan teritorion kaj Blnko ne povas havi du okulojn. Nigro interne ŝtonmetas kiel N-6, farante ĉi tia okulon falsa alternativigante punktojn a kaj b. La blanko mortas.
Anstataŭ B-5, se Blanko ŝtonmetus sur punkto a aŭ b, Nigro interne ŝtonmetus kiel N-5.
Diagramo 27.
Ĉi tien oblikva sin-ligo malsukcesas preskaŭ ĉiu okazo, kiel skribita ĉe la lasta problemo.
Per N-4 Nigro rabas okulon ĉi tie, kaj mortigas la blankon.
Diagramo 28.
Ĉi tien oblikva sin-ligo, kiel B-1, apartenas al 'vivo per okulo' . Sekvas la procedon N-2 kaj B-3, rezultas alterna-kapto.
Tamen, Ĉi tio ne estas korekta solvo.
Diagramo 29.
Blanko povas sin vivigi per suben-iro kiel B-1 larĝigante sian teritorion. Eĉ se Nigro celas rabi blankan okulon per N-2 kaj N-4, Blanko plue larĝgas sian teritorion per B-5, sekve la procedo N-a, B-b, N-c faras vivan formon 'rekt-kvar'an.
Diagramo 30.
Se Nigro mallarĝigas blankan teritorion per N-4, Blanko sin-ĵetas B-5 kaj viviĝos per dispremo, same kiel Diagramo 24.
Alie, se Nigro anstataŭ N-2, ŝtonmetus ĉe N-4, Blanko viviĝus farante okulon per B-2.
Diagramo 31.
Tiu ĉi problemo estas facia. Kiel Blanko sin-vivigas, se li havas met-rajton?
Diagramo 32.
Korekta estas 'vivo per okulo', kiel B-1. Se Nigro interne-metas N-a, sekvas la procedo B-b, N-c, B-d, N-e, kaj B-f, kaj rezultas kunvivo. Kompreneble kunvivo estas unu fazo de vivo.
Diagramo 33.
Blanko malsulcesis per subeniro B-1. Nigro mortigas la blankon per B-2 kaj B-4 en la formo de 'interna 5'. Ŝtonaro kun du-vica teritorio vivas, nur se la teritorio estas multe pli ol 6 poentoj.
Diagramo 34.
Ĉu Blanko povas sin-vivigi, se li havas metrajton?
Se Blanko celas 'vivon per teritorio' sin-ligante ĉe punkto a, la formo estas 'angula sep', kiu ne povas viviĝi kontraŭ nigra oblikven sur-iro, N-b, kiel ni jam studis en la antaŭa ĉapitro.
Diadramo 35.
Per la proced B-1, kaj B-3 kontraŭN-2, Blanko faras okulojn. Tute utiligante internon de mallarĝa teritorio, ĉi tio estas tipa ekzemplo de 'vivo per okulo.
Diagramo 36.
Se Nigro internen ŝtonmetas sur vitala punkto kiel N-2 kaj N-4, Blanko aliflanke faras okulon, kaj kocdiĉe, ke blanko havas spirpunktojn, Nigro malsukcesus se li tranĉus ĉe punkto a.
Diagramo 37.
Se Blanko havas metrajton, li povas sin-vivigi.
Tiam, se Blanko suben-iras sur punkton a, Nigro okul-falsigas per N-b, aŭ se Blanko sin-ligas ĉe punkton b, Nigro oblikven-sur-iras kiel N-a. Rezultas 'interna kvin' kaj la blanko mortas. Kiam oni komprenas, ke 'vivo per teritorio' malsukcesas,...
Diagramo 38.
Blanko havas nenian rimedon alian ol 'vivo per okulo' per internen kurviĝo Kiel B-1. Sekve, Kiam Nigro okul-falsigas per N-2, esence estas fari okulon interne per B-3. Post N-4 kaj B-5, se Nigro sin-ligos ĉe punkton a, Blanko forkaptos la tri ŝtonojn, kaj faros unu okulon tie.
Digramo 39.
Se Nigro antaŭe internenmetas kiel N-2, Blanko ŝanĝas sian taktikon al 'vivo per teritorio' kaj sin-ligas kiel B-3. Konklude, ĉi tie, punktoj 2 kaj 3 estas alternativa. Sekve, el la procedo N-a, B-b, kaj N-c rezultas kunvivo kun lasta Nigra meto ne-sekviga - la blanko vivas.
Diagramo 40.
Malgraŭ tre mallaĝa spaco en angulo, Blanko havas rimedon por viviĝi.
Diagramo 41.
Malsukcesas 'vivo per okulo' ŝtonmetante sur 2-1 punkton ĉe angulo, pro ke Nigro internenmetas kiel N-2.
Cetere, oni devus rimarki, ke, se Nigro antaŭe metus N-4 anstataŭ N-2, Blanko viviĝus farante okulojn per B-2.
Diagramo 42.
Balnko tuŝmetas kaj suben-iras farante maksimuman tertorion, kaj viviĝas. Sekeve, se Nigro internenmetas al N-a, Blanko suben-iras al B-b farante du okulojn ambaŭflanke.
Diagramo 43.
Blanka vico. Ĉi tiu estas konfuzema, ĉu elektu 'vivon per okulo' aŭ 'vivon per teritorio'. Nu unue provu 'vivon per okulo'.
Diagramo 44.
Kiel B-1, kaj B-3 kontraŭ N-2, Blanko inisiste faras okulon, kaj sin-vivigas. Se Nigro aliflanke oblikven sur-irus al punkto a, Blanko same respondus kiel B-3.
Diagramo 45.
Se Nigro anstataŭe ŝtonmetas sur vitalan punkton kiel N-2, kaj obliven-sur-iras al N-4, Blanko respondas per suben-iro kiel B-5 kaj sin-vivigas per teritorio. Sekve, se Nigro internen-metas sur punton a, rezultas kunvivo same kiel diagramo 39.
Diagramo 46.
Malgraŭ ke Blanko celas sin-vivigi per teritorio sinligante kiel B-1, Nigro ambaŭflanke oblikven-sur-iras kaj mortigas la blankon en la formo 'interna kvin'. Cetere, se Blanko, anstataŭ B-3, kurbe-irus al B-6, Nigro elirus al N-3 kaj mortigus la blankon.
Diagramo 47.
Se Blanko aliflanke kurbe-iras al B-3, ankaŭ Nigro oblikven-sur-iras aliflanke kiel N-4. "Ekmortigu per obliven-sur-iro."
Sekve Blanko celas fari okulon per B-5, Nigro ŝtonmetas kiel N-6, "Akra meto troviĝas sur la akso de simetrio".
Diagramo 48.
Se Blanko suben-iras kiel B-1, Nigro internen-metas sur vitalan punkton kiel N-2 kaj N-4, ovliken-sur-iras kiel N-6 kaj mortigas Blankon en la formo 'interna 3'.
Cetere, se Blanko, anstataŭ B-1, suben-irus aliflanke kiel B-5, Nigro same mortigus la blankon per N-2 kaj N-4.